Ana
Исто како што јадеме, пиеме и дишеме, ни треба сон за да преживееме. Па, како може нешто што треба да биде толку природно, инстинктивно и автоматско да биде толку тешко?
Арик Пратерако, професор по психијатрија и бихејвиорални науки при Универзитетот во Калифорнија, тврди дека руминацијата е главниот противник на спиењето.
„Како експерт за спиење, работев со стотици пациенти за да го подобрам нивниот сон преку когнитивна бихејвиорална терапија. Преку моето истражување, открив дека број еден убиец на спиењето не се социјалните мрежи или непријатниот душек – тоа е руминацијата“, вели тој.
Руминација е блокирач на сонот бидејќи го одржува вашиот ум возбуден, особено во кревет кога е темно и тивко. Вашето внимание се навраќа на вистинскиот проблем или обврска што не сте ја исполниле добро.
Терминот руминација во психологијата значи размислување, односно прекумерно размислување, што е главно непотребно и оптоварувачко.
„Лежев во кревет и повторував глупав коментар што го дадов на забава, иако личноста на која ѝ го кажав веројатно заборавила неколку моменти подоцна. Негативните мисли и емоции како овие се она што невронаучниците ги нарекуваат ‘нагласени’ бидејќи се толку забележливи и гласни“, додаде тој.
Не постои волшебно стапче кое целосно ќе го исклучи руминирањето. Задачата на вашиот мозок е да ги консолидира информациите и да изгради нови синапси со откопување моменти и спомени од вашиот ден – дури и работите што ве вознемируваат.
Најдоброто време за избегнување грижи е во текот на денот, кога имате важни работи и немате време да се зафаќате со игри на умот со часови.
Овие два начина ви помагаат да се ослободите од руминација, а за нив се потребни само 15 минути.
1. Грижете се порано
„Одвојте 15 минути од средината до доцните попладневни часови само за себе. Тоа го нарекувам мое време за ‘емоционална грижа’“, вели професорот Пратерако.
Погрижете се ништо или никој друг да не ве вознемирува. Некои од неговите пациенти се заклучувале во бањата за никој да не им пречи. Некои шетаат надвор.
Кога ќе започне тајмерот, дајте си слобода да се грижите за една по една тема. Сфатете го тоа како листа на задачи низ кои поминувате една по една, само што сте ги означиле темите што најмногу ве загрижуваат.
Направете го ова два до три пати неделно додека вашата руминација навечер полека не почне да бледнее.
2. Вежбајте „конструктивна грижа“
На парче хартија, направете две колони со ознаки „Проблем“ и „Решение“. Направете кратка листа на тековни проблеми со кои се соочувате. Фокусирајте се особено на она за што ќе размислувате вечерта.
Во делот „Решение“ смислете ги следните еден или два чекора што би можеле да ги преземете за да го решите секој проблем. Запомнете, целта е да направите план за да започнете со преземање практични чекори утре или во следните неколку дена. Не го решавате целосно проблемот.
Потоа преклопете ја хартијата и ставете ја до креветот. Кажете си: „Имам план“.
„Можеби звучи глупаво, но фактот што веќе сте потрошиле фокусирана енергија на овие проблеми може да го ослободи вашиот ум од збунувачки мисли за нив ноќе“, додава тој.
