Ana
Надбубрежната жлезда е една од најважните жлезди во организмот, која произведува многу важни хормони за работата на целиот организам.
Десната жлезда е во форма на триаголник, додека левата е повеќе во форма на полумесечина. Се состои од три дела, капсула, кора и јадро, а секој од овие делови лачи одреден тип на хормон.
Надбубрежната жлезда е одговорна за лачењето на неколку важни хормони, од кои најважни се:
Полови хормони
Кај мажите, тестостеронот нормално се лачи во тестисите, но во случаи кога тоа не се случува, надбубрежната жлезда доаѓа на помош со андростендион, DHEA и DHEA-S хормони кои можат да се претворат во тестостерон. Кај жените тие лачат женски полови хормони, естроген и прогестерон.
Кортизол
Надбубрежната жлезда влијае и на лачењето на кортизол, хормон одговорен за регулирање на циклусот сон-будење, што дополнително влијае на работата на целиот организам.
Алдостерон
Хормонот кој влијае на лачењето на минералите од телото се нарекува алдостерон и се лачи во кората на надбубрежната жлезда.
Кога телото ќе ги препознае симптомите на стрес, веднаш испраќа сигнал до надбубрежната жлезда да започне да лачи три хормони кои ќе создадат одредени одговори на стресот. Прво, ќе го забави метаболизмот, ќе ја зголеми будноста, а потоа и одговорот на надворешните сигнали. Во зависност од тоа колку долго ќе трае стресот, надбубрежната жлезда ќе го зголеми или намали лачењето на овие хормони.
Една од последиците на долготрајниот стрес е бавната работа или „заспаноста“ на надбубрежната жлезда („надбубрежниот замор“). Оваа ситуација подразбира дека не може да создаде супстанции кои се неопходни за нормално функционирање на организмот. Во отсуство на адреналин, кортизол, допамин или полови хормони, телото не може да функционира нормално, па доаѓа до бавна работа или проблеми во нормалната работа на телото.
Најтешка форма на заболување на надбубрежната жлезда е тумор или аденом на надбубрежната жлезда. Симптомите на оваа болест зависат од тоа кој дел од жлездата е зафатен, односно кои хормони лачи оваа жлезда во поголема или помала количина од потребното.
Така, со тумори на надбубрежната жлезда, зголемени машки карактеристики може да се појават кај жените или женски карактеристики кај мажите, доколку кората на надбубрежната жлезда е засегната. Може да се појават и симптоми на зголемено лачење на кортизол, како што се зголемена тежина, маснотии во горниот дел од телото (особено зад рамената и лопатките), тенки нозе, неправилни менструации, висок крвен притисок, остеопороза, модринки и општа мрачност и депресија.
Конечно, туморот на надбубрежната жлезда може да предизвика и зголемено лачење на адреналин, што доведува до висок крвен притисок, слабост и грчеви во мускулите. Понекогаш аденомот се открива само кога ќе почне да притиска на околните органи. Тогаш дијагнозата може да се постави само со ултразвук на надбубрежната жлезда во лекарската ординација.
Сепак, едно од најчестите болести на надбубрежната жлезда е забавената работа на жлездата предизвикана од намаленото лачење на адреналин. Може да се појави како одговор на долготрајниот стрес, кога телото ги исцрпува сите депоа на адреналин и престанува соодветно да реагира на стрес. Потоа доаѓа општа слабост, депресија, апатија, заматен вид и хроничен замор.
